Politie nieuwsberichten
In 2022 4 procent meer luchtvaartpassagiers Caribisch Nederland dan in 2019
In 2022 vlogen ruim 475 duizend passagiers van en naar de vliegvelden van Bonaire, Saba en Sint Eustatius. Dat is bijna 64 procent meer dan in 2021 en 4 procent meer dan in 2019. Het aantal vliegtuigbewegingen van en naar deze vliegvelden was bijna 14 procent hoger dan in 2021.
Lees meerGemeenten begroten ruim 7 procent meer kosten voor 2023
Nederlandse gemeenten hebben ruim 68,3 miljard euro aan kosten begroot voor 2023. Dat is 7,2 procent meer dan een jaar geleden voor 2022 werd begroot. Daarmee is de stijging van de begrote lasten kleiner dan die van de begrote baten (8,2 procent).
Lees meerProducenten in Nederland positiever gestemd dan in meeste EU-landen
https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ei_bsin_q_r2/default/table?lang=en
Lees meerToename seksuele activiteit onder 75-plussers
In 2022 zei 27% van de 75-plussers seksueel actief te zijn, in 2014 was dat nog 16%. Van alle Nederlanders van 16 jaar of ouder gaven 7 op de 10 aan in het afgelopen jaar seks te hebben gehad, dat is minder dan in 2014. De afname in seksuele activiteit is het sterkst onder jongeren van 16 tot 25 jaar.
Lees meerNauwelijks minder melkkoeien in 2022, wel minder varkens
Het aantal melkkoeien in Nederland is in 2022 met 1,57 miljoen nagenoeg gelijk gebleven. Vergeleken met vijf jaar geleden lag het aantal 7 procent lager.
Lees meerValidatie en calibratie van verkeersintensiteiten
794666366f7934643634596165776d4c63436b4a72413d3d
Lees meerSupply chain netwerken in de Nederlandse economie, 2018
Eerste analyseresultaten over ‘supply chains’ en ‘supply chain netwerken’ met een experimentele dataset op bedrijfsniveau voor 2018
Lees meerWerkloosheid in februari licht gedaald
In februari waren 356 duizend mensen van 15 tot 75 jaar werkloos. Het werkloosheidspercentage daalde daarmee van 3,6 in januari naar 3,5 in februari.
Lees meerMeeste mensen ontstijgen armoederisico van hun ouders
Kinderen die in 1995 in een gezin met een laag inkomen woonden, hadden 25 jaar later in een eigen huishouden een armoederisico van 9,6 procent. Ruim 9 van de 10 kinderen uit een laag-inkomensgezin liepen dus later geen risico op armoede.
Lees meerPrivate huursector groeit sterker dan koop- en corporatiesector
Het aantal private huurwoningen nam in 2021 toe met ruim 28 duizend tot ruim 1,13 miljoen; 2,5 procent meer. Hiermee groeide het aantal private huurwoningen relatief sterker dan het aantal koopwoningen (1,0 procent) en het aantal corporatiewoningen (0,2 procent).
Lees meerUitstoot broeikasgassen 9 procent lager in 2022
De uitstoot van broeikasgassen was 9 procent lager in 2022 dan in 2021. Dat komt vooral doordat er minder aardgas is verbruikt door de industrie, gebouwde omgeving en landbouw.
Lees meerInflatie stijgt naar 8,0 procent in februari
Consumentengoederen en -diensten waren in februari 8 procent duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder
Lees meerCijfers op de kaart: nieuwe CBS-visualisatie van regionale statistieken
Gegevens over wijken en buurten
Het CBS maakt al decennialang statistieken, onder andere voor overheden en bedrijven. Sinds enkele jaren ook in kaartvorm. Op de website CBSinuwbuurt.nl konden geïnteresseerden al eerder terecht voor informatie op wijk- en buurtniveau. ‘Maar het was tijd voor een update,’ zegt Vinodh Lalta, onderzoeker bij het CBS. ‘Cijfers op de kaart – een project dat mede mogelijk is gemaakt door het Europese statistiekbureau Eurostat – is de opvolger van CBSinuwbuurt. Met de nieuwe interface wordt zoeken naar gegevens over een wijk of buurt nog gemakkelijker. Ook op kleinere schermen, bijvoorbeeld van mobiele telefoons.’Actuele gegevens
Toch zitten de grote vernieuwingen niet op maar vooral achter het scherm. ‘Cijfers op de kaart is nu een direct onderdeel van de website cbs.nl,’ legt Rik Verhulst, ontwikkelaar datavisualisaties bij het CBS, uit. ‘Door de koppeling aan Statline, de databank van het CBS, krijgt de gebruiker altijd de meest actuele gegevens te zien. Dat is een groot verschil met CBSinuwbuurt, waarbij periodiek data moesten worden bijgewerkt door CBS-medewerkers. Dat gaat nu dus automatisch.’Wensen en behoeften gebruikers
Betrouwbare cijfers en statistieken leveren is een van de kerntaken van het CBS. Maar de manier waarop het CBS die data beschikbaar maakt voor een groot en divers publiek – van beleidsmedewerkers en onderzoekers tot journalisten en burgers – is zeker zo belangrijk. Het team Gebruikersinteractie van het CBS heeft in 2022 dan ook onderzocht of het ontwerp en de eigenschappen van Cijfers op de kaart goed aansluiten bij de wensen en behoeften van gebruikers. ‘Naar aanleiding van die bevindingen hebben we een aantal verbeteringen door kunnen voeren,’ zegt Verhulst. De basis van Cijfers op de kaart is opgebouwd met cartografische data. De zoektocht begint letterlijk op de kaart van Nederland. De keuze van de thema’s en onderwerpen waarop gebruikers kunnen zoeken, is deels ingegeven door het publiek zelf. Lalta: ‘Het CBS houdt bij op welke onderwerpen veel wordt gezocht. Thema’s als bevolking, woningmarkt, energie, werkgelegenheid en opleidingen scoren hoog. Die hebben we dus als eerste toegevoegd. Bij het toevoegen van andere inhoudelijke onderwerpen gaan we ook steeds zoveel mogelijk uit van de gebruiker.’‘Thema’s als bevolking, woningmarkt, energie, werkgelegenheid en opleidingen scoren hoog’
Leerzaam voor scholieren en studenten
De data van het CBS worden veel gebruikt, onder andere door beleidsmakers van de overheid en onderzoekers. Maar de doelgroep is veel breder. Veel publicaties en data zijn ook gericht op scholieren en studenten. ‘Het CBS vindt het belangrijk kennis over statistiek breed uit te dragen in het onderwijs. Het heeft daarom speciaal lesmateriaal ontwikkeld voor basisscholen en middelbare scholen. CBS-collega’s staan ook regelmatig voor de klas. Op cbs.nl is staat een speciale pagina hierover, waarop allerlei lesmateriaal te vinden is. Sinds vorig jaar is er ook een dashboard bevolking junior met statistieken voor kinderen. Cijfers op de kaart is ook voor scholieren een heel leerzaam en gebruiksvriendelijk product’, aldus Lalta. Die gebruiksvriendelijkheid was sowieso een belangrijk doel dat de makers voor ogen hadden. De gebruiker moet er makkelijk en snel mee aan de slag kunnen. Verhulst: ‘Veel mensen weten niet dat het CBS zoveel regionale data heeft. Dat mensen tot op buurtniveau heel specifieke statistieken kunnen vinden, is vaak een verrassing. Dat is niet alleen leuk, het helpt mensen ook om hun wijk of buurt beter te leren kennen. Heel mooi om daar een bijdrage aan te kunnen leveren.’Reacties publiek
De eerste versie van Cijfers op de kaart is nu beschikbaar. Hierin zijn de data per wijk en buurt van 2016 tot en met 2022 verwerkt. Maar het project is nog niet af. Lalta: ‘We gaan de komende tijd kijken hoe het publiek op de nieuwe visualisatie reageert. De bedoeling is dat we meer thema’s en onderwerpen gaan toevoegen. Daarnaast willen we cijfers per postcodegebied toevoegen, en nog enkele andere functies. Welke functies dat precies worden, hangt af van de reacties die we de komende tijd van onze gebruikers krijgen.’Lees meer
Meer faillissementen in februari
In februari zijn, voor zittingsdagen gecorrigeerd, 49 meer bedrijven failliet verklaard dan in januari.
Lees meerWerkdruk werknemers ziekenhuizen terug op niveau van voor corona
De helft van de werknemers in ziekenhuizen en in de overige medisch specialistische zorg vond in het tweede kwartaal van 2022 de werkdruk (veel) te hoog.
Lees meerProductie industrie bijna 3 procent lager in januari
De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in januari bijna 3 procent lager dan een jaar eerder.
Lees meerTwee keer zoveel vrouwen als mannen van 55-plus krijgen mantelzorg
In 2022 kreeg 13% van de vrouwen en 6% van de mannen van 55 jaar of ouder mantelzorg, zoals begeleiding of vervoer naar een arts of kapper, of hulp in het huishouden. Onder vrouwen van 75-plus kreeg 31% mantelzorg. Ruim de helft van de mannen en vrouwen gaf aan de mantelzorg te krijgen van hun kinderen.
Lees meerZiekteverzuim in vierde kwartaal 2022 opnieuw hoger
Het ziekteverzuim van werknemers lag in het vierde kwartaal van 2022 opnieuw hoger dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Eind vorig jaar was het ziekteverzuim 5,6 procent. Dat is bijna net zo hoog als in 2000, toen het hoogste verzuim werd gemeten uit de reeks vanaf 1996.
Lees meerStudenten VONK MBO-opleiding uit Hoorn winnen ConjunctuurBekerStrijd
Onderzoeken en analyseren
Om het gebruik van statistiek in het voortgezet onderwijs te bevorderen, heeft het CBS de ConjunctuurBekerStrijd in het leven geroepen. Dat is een wedstrijd waarbij leerlingen van het MBO en de bovenbouw HAVO en VWO met economie in hun profiel de ontwikkeling van de Nederlandse economie voorspellen. Femke de Kock, coördinator van de ConjunctuurBekerStrijd bij het CBS: ‘Dit doen zij onder leiding van hun docent aan de hand van tien indicatoren die het CBS gebruikt om de conjunctuur te analyseren. Leerlingen analyseren historische reeksen, vergelijken indicatoren, leggen verbanden en volgen het nieuws om tot een goede voorspelling te komen. Samenwerken, onderzoeken en analyseren zijn hierbij belangrijk.’Masterclass economie
‘Dit jaar hadden we 51 scholen die meededen met de wedstrijd’, aldus De Kock. ‘Docenten en leerlingen kijken altijd uit naar het evenement. Vooral de masterclass economie van onze hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen vinden ze interessant. Daar worden de meest recente economische ontwikkelingen van het afgelopen jaar toegelicht. De scholen die dit jaar op plaats 1,2 en 3 zijn beland, krijgen allemaal een taart en een cheque. De eerste prijs – een bedrag van 375 euro dat de winnaars vrij mogen besteden – werd door onze Directeur-Generaal Angelique Berg uitgereikt tijdens een feestelijk bijeenkomst op donderdag 9 maart jl. bij het CBS. Zij prees de leerlingen voor hun prestatie, want het goed voorspellen van de 10 economische indicatoren is geen gemakkelijke opgave.’
Goed handvat
De afgelopen jaren werd de eerste prijs vaak gewonnen door klas 4 of 5 van een VWO-scholengemeenschap. Deze keer werd de ConjunctuurBekerStrijd echter gewonnen door de eerstejaars studenten (niveau 4) van de MBO-opleiding Vakexpert Agro Handel en Logistiek. Docent economie André Liefaard: ‘Dat is een 3-jarige opleiding waarbij commercieel ondernemen centraal staat. De vakken economie, handel en logistiek maken daar onderdeel van uit. Studenten die deze opleiding hebben afgerond kunnen bijvoorbeeld terecht bij bedrijven die duurzaam gespecialiseerd zijn in groente en fruit of planten.’ Volgens Liefaard is het voorspellen van de indicatoren best een lastige klus. ‘Maar het lespakket van het CBS is een goed handvat. Het materiaal maakt de les ook boeiender voor de studenten.’Ondernemersplan
De studenten van docent Liefaard voorspelden de indicatoren van het CBS. Sylvana Huppen: ‘In groepjes moesten we een ondernemersplan schrijven en dan moet je weten welke kant de economie opgaat.’ Sarah Roodt vertelt: ‘We hebben allerlei economische artikelen opgezocht en bestudeerd, en ook naar de verschillende economische indicatoren van de afgelopen jaren gekeken.’ De docent en zijn studenten zijn blij verrast over het feit dat ze de eerste prijs wonnen. Liefaard: ‘We hebben al vaker met deze wedstrijd meegedaan, maar vielen tot nog toe niet in de prijzen.’ Huppen en Roodt: ‘We hadden niet verwacht te zullen winnen. Deze eerste prijs is dus een grote verrassing!’Lees meer
Waterschappen heffen ruim 3,5 miljard euro in 2023
De waterschappen verwachten meer dan 3,5 miljard euro te heffen in 2023. Dat is ruim 250 miljoen euro meer dan werd begroot voor 2022.
Lees meerOmzetstijging transportsector vierde kwartaal minder groot
De omzet van de transportsector was in het vierde kwartaal van 2022 11,4 procent hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder.
Lees meerOmzetgroei groothandel bijna 14 procent in vierde kwartaal 2022
In het vierde kwartaal van 2022 heeft de groothandel en handelsbemiddeling 13,8 procent meer omgezet dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder.
Lees meerConsumptie huishoudens groeit met ruim 6 procent in januari
In januari 2023 hebben huishoudens 6,2 procent meer besteed, voor prijsveranderingen gecorrigeerd, dan in januari 2022. Net als in voorgaande maanden hebben ze meer besteed aan diensten, maar minder aan goederen.
Lees meerVerdeling werk en zorg tussen vaders en moeders vaak anders dan gewenst
4 op de 10 ouders van kinderen jonger dan 18 jaar zouden werk en zorg het liefst gelijk verdelen. In de praktijk is dat voor nog geen 1 op de 10 stellen het geval.
Lees meerAl 23 jaar op rij meer vrouwen dan mannen in hoger onderwijs
Tijdens het studiejaar 2021/’22 studeerden ongeveer 443 duizend vrouwen aan een universiteit of een hogeschool, tegenover 393 duizend mannen. Dat is het drieëntwintigste studiejaar op rij waarin meer vrouwen dan mannen een studie in het hoger onderwijs volgden.
Lees meerHuizenprijzen stegen sinds 2013 het meest in regio Haarlem en de Zaanstreek
In de voorbije periode van voortdurende stijgingen stegen de prijzen van bestaande koopwoningen het sterkst in de regio's Agglomeratie Haarlem en de Zaanstreek, gevolgd door Groot-Amsterdam.
Lees meerAandeel hernieuwbare elektriciteit met 20 procent gestegen in 2022
De elektriciteitsproductie uit hernieuwbare bronnen is in 2022 vergeleken met een jaar eerder met 20 procent gestegen
Lees meerBijna 13,3 miljoen kiesgerechtigden bij Provinciale Statenverkiezingen
Bij de Provinciale Statenverkiezingen die op 15 maart worden gehouden mogen bijna 13,3 miljoen mensen stemmen.
Lees meerGeen oversterfte in februari
In februari overleden ongeveer 14 duizend mensen, dit zijn er zo’n 100 meer dan verwacht. In alle weken van februari was er geen oversterfte.
Lees meerSDC en speciale focusgroepen: een Europees perspectief
Cijfers over kleine, specifieke groepen personen vragen extra aandacht voor statistische beveiliging. Denk aan publicaties over de corona crisis of over de situatie in Ukraïne. Perturbatieve methoden kunnen daarbij helpen, maar juiste communicatie daarvan is een uitdaging.
Lees meerInflatie in februari 8,0 procent bij snelle raming
Bij de snelle raming was de inflatie in februari 8,0 procent,
Lees meerCBS introduceert nieuwe meetmethode energieprijzen
Vanaf juni 2023 gebruikt het CBS een nieuwe methode om energieprijzen voor consumenten te meten. Deze methode zorgt voor een nauwkeuriger inflatiecijfer.
Lees meerMeer seksuele misdrijven bij de politie gemeld in 2022
In 2022 kreeg de politie meer meldingen van seksuele misdrijven dan in 2021. In 2022 registreerde de politie bijna 10 duizend seksuele misdrijven, in het jaar ervoor waren dit er 8,8 duizend.
Lees meerUitstoot landbouw lager dan in 1995, maar laatste jaren niet meer gedaald
De meeste landbouwemissies waren in 2021 lager dan in 1995, ondanks dat de landbouwproductie is gegroeid. De daling van broeikasgas- en stikstofemissies is de laatste jaren gestagneerd.
Lees meerOmzet zakelijke dienstverlening 13 procent hoger in vierde kwartaal 2022
De omzet van de zakelijke dienstverlening was in het vierde kwartaal van 2022 13 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder.
Lees meerProvinciale uitgaven per inwoner hoog in het Noorden
Dunner bevolkte provincies geven doorgaans meer uit per inwoner dan de dichter bevolkte provincies. Zo gaf de provincie Groningen in 2021 per bewoner vier keer meer uit dan Noord-Holland.
Lees meerCBS wijzigt frequentie publicatie-uitingen rond sterftecijfers
Impact coronavirus
Om inzicht te krijgen in de economische en maatschappelijke impact van het coronavirus op de Nederlandse samenleving was en is het belang van data zeer groot. Ook de actuele sterftecijfers van het CBS vormden sinds de start van de Covid-19-epidemie een belangrijke indicator. Op basis van de overlijdensberichten van gemeenten publiceerde het CBS elke vrijdag een schatting van het aantal overledenen in de voorgaande week, en een voorlopig cijfer van twee weken terug. Daarnaast publiceerde het statistiekbureau frequent allerlei detailcijfers, bijvoorbeeld in nieuwsberichten. Daar gaat met ingang van 7 april a.s. verandering in komen.Wat zijn de veranderingen?
De sterftecijfers zullen nog steeds wekelijks verschijnen, maar het CBS geeft geen schatting meer van het aantal overledenen in de afgelopen week. In tijden waarbij de sterftecijfers sterk fluctueren (met grote pieken en dalen) is een schatting van een zeer recente week van toegevoegde waarde. Zonder sterke fluctuaties is dat minder het geval. Daarnaast zal het CBS er toe overgaan om nieuwsberichten over sterftecijfers niet meer per maand te publiceren, maar per kwartaal. Nu de Covid-19-epidemie in de endemische fase is beland, geeft een beschrijving over een langere periode namelijk een beter beeld van de sterfteontwikkeling.Het CBS kan op zeer korte termijn de frequentie van de bovengenoemde publicatie-uitingen weer verhogen, mocht dat noodzakelijk zijn.
Lees meer
CBS weegt vragen van partners over artificial intelligence zorgvuldig af
AI-beleidskader
Het CBS maakt statistieken over AI, bijvoorbeeld over de inzet van AI bij bedrijven en over welke soorten AI-technologie het gaat. Het CBS onderzoekt momenteel of het mogelijk is om meer statistische informatie rond AI te verzamelen. Maar het CBS zet AI ook zelf in bij het maken van statistieken. Daarnaast krijgt het CBS vragen van andere overheidsorganisaties over de inzet van AI, inclusief de daarbij gebruikte databronnen. Wat betreft het maken van CBS-statistieken over AI geven de bestaande kaders voldoende duidelijkheid. Voor de vragen van externe partners over hoe zij AI het beste kunnen inzetten, is er nu door de CBS-directie een AI-beleidskader vastgesteld. Kim van Ruler, beleidsadviseur bij het CBS: ‘Het AI-beleid maakt duidelijk welke AI-vragen het CBS wel en niet kan beantwoorden, zowel voor onszelf als voor de externe partijen met wie we samenwerken. We willen transparant zijn over de mogelijkheden én risico’s.’Zelflerend algoritme
Het CBS werkt nooit mee aan verzoeken die leiden tot de opsporing van personen of tot informatie over individuen of bedrijven. Van Ruler: ‘Dat valt onder administratief gebruik van data en dat doen we nooit. Maar er is ook een groot grijs gebied als organisaties hulp willen bij de inzet van AI-algoritmes en de daarvoor gebruikte data.’ AI is een containerbegrip, zegt Joost Huurman, directeur Research en Development bij het CBS. ‘Het AI-beleid gaat vooral om AI waarbij zelflerende algoritmes een rol spelen.’ Zo’n algoritme maakt zelf nieuwe regels op basis van de input, de data, die het krijgt. ‘Het gevaar daarvan is dat door bias in de data – bijvoorbeeld als een bepaalde doelgroep oververtegenwoordigd is – een negatieve spiraal kan ontstaan. Dat kan leiden tot onterechte conclusies over bepaalde groepen mensen. Daar moet je enorm mee oppassen en erg alert op zijn.’Zorgvuldig en behulpzaam
‘Het CBS vindt het belangrijk om zeer zorgvuldig om te gaan met nieuwe ontwikkelingen op het gebied van AI’, zegt Van Ruler. ‘Maar we willen ook behulpzaam zijn als dat mogelijk is en ten goede komt aan de samenleving.’ Een voorbeeld van een vraag die in het grijze gebied viel, kwam van het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA). Dat wilde met behulp van een algoritme passende plekken in Nederland zoeken voor statushouders. Huurman: ‘Dat neigt naar administratief gebruik, dus dat ging niet. Wat we wel voor het COA konden doen was advies geven over hun dataset. Een goede dataset is een voorwaarde voor een eerlijk algoritme. Het doel van de inzet van dit algoritme was positief, namelijk het zorgen voor goede huisvesting. Dat speelde mee in de afweging.’‘Het AI-beleid maakt duidelijk welke AI-vragen het CBS wel en niet kan beantwoorden, zowel voor onszelf als voor de externe partijen met wie we samenwerken’
Drie afwegingen
Het AI-beleid is gebaseerd op drie afwegingen. Als een organisatie een beroep doet op het CBS op het gebied van AI, dan wordt ten eerste gekeken naar de rol die gevraagd wordt: gaat het om adviseren of om beoordelen? Van Ruler: ‘Het beoordelen van data en algoritmen van externe partijen doen we niet. Dat is niet onze taak.’ De tweede afweging heeft te maken met de vraag of de hulpvraag over te gebruiken data gaat of over algoritmen. Adviesvragen over data kan het CBS meestal honoreren. Adviesvragen over algoritmen zijn afhankelijk van de context. Tot slot wordt gekeken naar het type algoritme: is dit bedoeld om iets te voorspellen of om iets te verklaren? Het CBS doet geen voorspellingen (behalve over de bevolkingsgroei, redactie) en zal dus doorgaans ook niet meewerken aan algoritmes die hierover gaan. Een algoritme dat iets verklaart, kan wel. Huurman: ‘Het ligt genuanceerd. Neem een algoritme dat risicofactoren destilleert uit een wijk waar veel armoede voorkomt. Dat is een verklarend algoritme. Het probleem is dat je zo’n onderzoek vaak kunt omdraaien: armoede voorspellen op basis van risicofactoren die in een wijk voorkomen. We blijven dus zeer zorgvuldig in onze afweging.’ In het AI-beleid van het CBS zijn veel voorbeelden opgenomen over wat wel en wat niet kan. Van Ruler: ‘En als het echt niet duidelijk is welke aanpak we moeten kiezen, dan is er bij het CBS een ethische commissie die zich over de hulpvraag buigt.’Verantwoord en transparant
Het is belangrijk dat burgers en organisaties kunnen zien hoe overheidsinstellingen te werk gaan en op welke processen en methoden beslissingen gebaseerd worden. Het AI-beleid van het CBS past daar goed in. Daarnaast is een enorme technologische ontwikkeling op AI-gebied gaande. Het CBS denkt actief na over de kansen en risico’s die daarmee gepaard gaan. Beleidsmatig door uit te zoeken wat past bij de rol van het CBS en inhoudelijk door te kijken hoe AI verantwoord en transparant toegepast kan worden. Van Ruler: ‘Dat willen we ook laten zien. Voorop staat dat wij onze beslissingen kunnen uitleggen. Als een vraagstuk of de oplossing daarvan zo complex is dat wij dat niet meer kunnen, dan doen we het niet.’ Voor de samenwerkingspartners van het CBS zijn de gevolgen van het nieuwe beleidskader niet groot. Huurman: ‘We gingen altijd al heel zorgvuldig met aanvragen om. We kunnen nu wel duidelijker en explicieter zijn en dat is in een samenwerking alleen maar prettig. Dan weten onze partners waar ze aan toe zijn. Want we kunnen veel, maar we mogen en willen niet alles.’Lees meer
Omzet horeca blijft nagenoeg gelijk in vierde kwartaal
De omzet van de horeca was in het vierde kwartaal ongeveer hetzelfde als in het derde kwartaal.
Lees meerDetailhandel zet ruim 11 procent meer om in januari
De detailhandel heeft in januari ruim 11 procent meer omgezet dan in januari 2022.
Lees meerEconomisch beeld negatiever
Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok van het CBS was in februari negatiever.
Lees meerStijging afzetprijzen industrie zwakt verder af
De afzetprijzen van de Nederlandse industrie waren in december gemiddeld 14,2 procent hoger dan in december 2021.
Lees meerOmzet auto-en motorbranche in 2022 met 17,6 procent gestegen
De omzet van de auto- en motorbranche is in 2022 vergeleken met een jaar eerder met 17,6 procent gestegen en lag 24,5 procent hoger dan in 2019. Daarmee lijkt de branche zich drie jaar na de start van de coronacrisis hersteld te hebben.
Lees meerAantal bijstandsontvangers in 2022 verder gedaald
Eind december 2022 kregen 394 duizend mensen tot de AOW-leeftijd een algemene bijstandsuitkering. Dat zijn er 14 duizend minder dan een jaar eerder, een daling van ruim 3 procent. In 2021 daalde het aantal mensen met een bijstandsuitkering met bijna 5 procent ten opzichte van een jaar eerder.
Lees meerVertrouwen ondernemers industrie verandert nauwelijks
De stemming onder ondernemers in de industrie is in februari nauwelijks veranderd.
Lees meerCBS vermindert piekbelasting enquêtes voor bedrijven
Evenwichtskunst
‘Goede statistieken maken is een evenwichtskunst: enerzijds heb je data nodig van bedrijven, anderzijds wil je bedrijven zo min mogelijk belasten met enquêtes’, zegt Leanne Houben. Zij is regeldrukcoördinator bij het CBS. Het CBS heeft de wettelijke taak om statistieken te leveren die belangrijk zijn voor Nederland, met name voor beleid, praktijk en wetenschap. Maar ook voor de bedrijven zelf. Die taak vloeit voor het overgrote deel voort uit Europese regelgeving. ‘Een groot deel van de nodige informatie haalt het CBS uit registraties, bijvoorbeeld van de Kamer van Koophandel’, legt Houben, uit. ‘Alleen voor gegevens die niet op een andere manier beschikbaar zijn, worden steekproefsgewijs enquêtes naar Nederlandse bedrijven gestuurd. Hieraan meewerken is bij wet verplicht gesteld.’Regeldruk verlichten
Om onevenredige administratieve lasten te voorkomen, is in de genoemde CBS-wet vastgelegd dat de enquêtelast voor bedrijven zo laag mogelijk moet zijn. Het CBS heeft in het verleden al veel gedaan om de regeldruk voor bedrijven te verlichten, zoals bijvoorbeeld steekproeven zoveel mogelijk verkleinen en gebruik maken van administratieve data. Ondanks deze maatregelen kan de regeldruk voor een aantal individuele bedrijven in sommige gevallen nog steeds onevenredig hoog zijn. Het CBS heeft daarom – en mede naar aanleiding van de aanbevelingen van de Strategische Commissie Betere Regelgeving Bedrijven uit juni 2020 – een programma opgezet om nogmaals kritisch naar deze regeldruk te kijken. En dat werpt nu vruchten af.Het CBS heeft in het verleden al veel gedaan om de regeldruk voor bedrijven te verlichten
Twee miljoen Nederlandse bedrijven
‘In Nederland zijn iets meer dan twee miljoen bedrijven. Het overgrote deel hiervan – 97 procent – heeft minder dan twintig medewerkers. Op deze groep bedrijven hebben we ons gefocust’, vertelt projectleider Lianne Ippel. Vanaf 2021 monitoren de steekproefexperts nauwkeurig hoeveel enquêtes een bedrijf ontvangt. ‘Het blijkt dat jaarlijks ongeveer 8 procent van het aantal bedrijven tot 20 medewerkers benaderd wordt voor één of meerdere CBS enquêtes. Binnen die 8 procent-groep is gekeken welke bedrijven tot tien medewerkers drie verschillende onderzoeken per jaar voorgelegd kregen en welke bedrijven tot twintig medewerkers vier verschillende onderzoeken per jaar ontvangen. Als een bedrijf voor verschillende onderzoeken in een steekproef is opgenomen, wordt gekeken of het mogelijk is het bedrijf alsnog uit de steekproef te verwijderen. Dit is afhankelijk van hoe belangrijk dit specifieke bedrijf voor het betreffende onderzoek is.’Meting
Na een jaar zijn de resultaten geanalyseerd om te beoordelen of deze maatregelen kunnen helpen in het verlagen van de regeldruk. Uit de meting blijkt dat er in eerste instantie (mei 2021) een kleine 800 bedrijven waren die boven de gestelde grens van het aantal verschillende onderzoeken per 12 maanden zaten. Een jaar later (mei 2022) was dit aantal teruggelopen tot een kleine 400 bedrijven. Ippel: ‘Een mooi resultaat, echter enige terughoudendheid is geboden omdat ter vervanging van de uit de steekproef verwijderde bedrijven vaak andere bedrijven zijn verzocht de enquête in te vullen. Hierdoor lopen de vervangende bedrijven op hun beurt weer kans om in de nabije toekomst boven de gestelde grens te komen. Om dit scenario te voorkomen loopt er een onderzoek naar de toepassing van geschikte steekproefmethoden om een gelijkmatigere verdeling van de piekbelasting te bereiken.’Bedrijven ontlasten
Ippel en Houben zijn trots op het resultaat tot nu toe, maar zijn ook realistisch. ‘Er is nog veel werk te verzetten’, zegt Ippel. ‘Zo hebben we ook het plan om te onderzoeken hoe grotere bedrijven tot 100 medewerkers te ontlasten zijn. De gegevens van vrijwel al deze bedrijven zijn noodzakelijk voor het CBS om kwalitatief goede statistieken te maken. Het lijkt er dan ook op dat voor deze groep geen alternatieve steekproefoplossingen mogelijk zijn. Het CBS onderzoekt daarom andere mogelijkheden die het invullen van de enquêtes vereenvoudigen en duidelijker maken welke acties op welk moment van een bedrijf verwacht worden.’Positief kritisch
Het CBS heeft deze pilot samen met het bedrijfsleven uitgewerkt. ‘De inbreng vanuit de praktijk is natuurlijk ontzettend belangrijk als je een tool ontwikkelt die iets voor diezelfde praktijk moet gaan betekenen’, verklaart Houben. ‘Het bedrijfsleven zelf zit er positief kritisch in.’ Inge Puijk was namens brancheorganisatie Techniek Nederland lid van de Strategische Commissie Betere Regelgeving Bedrijven. ‘De hoeveelheid werk voor een ondernemer wordt vaak onderschat. Zeker als het om informatie gaat die niet standaard in het systeem zit. Voor sommige ondernemers is het dan een zware last. Het is daarom goed dat het CBS zich zo inzet om de enquêtedruk te verlagen.’Lees meer
Autorijbewijsbezit jongeren nog niet op niveau van voor corona
Op 1 januari 2023 hadden ruim 11,5 miljoen mensen een Nederlands autorijbewijs, 0,7 procent meer dan een jaar eerder.
Lees meerDrie jaar corona in cijfers
Drie jaar geleden, op 27 februari 2020, werd de eerste Nederlandse coronabesmetting vastgesteld. Wat deed de pandemie met Nederland?
Lees meerMinder geregistreerde partnerschappen gesloten in 2022
In 2023 bestaat het geregistreerd partnerschap 25 jaar. In 2022 werden ruim 24 duizend partnerschappen gesloten, 2 duizend minder dan het jaar ervoor. Het aantal huwelijkssluitingen nam wel toe.
Lees meer